St. Vincent Confronts the Corridors of Power

1. Si Jesus at Herodes

Pinatay ni Herodes si Juan Bautista dahil pinuna nito ang kanyang magmamalabis sa kapangyarihan. Matagal na yon. Pero meron na namang bagong propeta; Jesus ang kanyang pangalan. Kaya’t na-threaten na naman siya. “Sino na naman ito? Di ba pinatay ko na si Juan?” Ganoon talaga ang tungkulin ng propeta: sabihin ang katotohan ng lipunan.

Marami ngayon ang nagtatanong. Hindi ba pamomolitika yan? Hindi ba pagdarasal at kawanggawa lang ang tungkulin ng simbahan? “Hindi po.” To call out abuse of power is what Jesus did. Pinuna at tinuligsa niya ang mga Pariseo at Saduceo –ang mga namumuno sa lipunan at simbahan noon.

Tulad ni Kristo, yan din ang tungkulin ng bawat Kristiyano. Kung gusto mong ipahayag ang salita ng Diyos, tulad ni Jesus, ipagpalaban mo ang hustiya at katarungan. “Action in behalf of justice is an intrinsic part of preaching the Gospel” (Synod of Bishops 1971).

2. Si San Vicente at Pagkakawang-gawa

Si San Vicente ay patron ng kawanggawa. Ang kanyang bahay sa St. Lazare ay puno ang lahat ng klase ng mahihirap. Pero minsan ay sinabi niya: “You cannot have charity if you do not fight for justice.”

Bakit kailangan niyang gawin ito? Dahil alam ni San Vicente na ang mga laro ng makapangyarihan ay siyang dahilan ng ating kahirapan. Kaya tama ang sinabi ng isang African proverb: “When elephants play, the grass die.”

Totoo, kaibigan niya ang mga hari at reyna ng kanyang panahon at siya’s nakatira sa isang lipunang monarkyal kung “ang utos ng hari ay di mababali”. Pero hindi siya nag-aatubiling sabihan sila at ang kanilang mga alipores sa kanilang mga mapanupil na batas at patakarang di makatarungan.

May giyera noon sa iba’t-ibang bahagi ng Pransya (1635-1653). Matagal din ang inabot, kulang-kulang 20 years. Ang daming biktima nito. Ito yong sinulat ng isang historian: “The corpses of men either killed or dead were not spared from want of food. Children were seen digging up the copses of their parents to devour it.” Talagang matinding gutom – kumakain na sila ng mga bangkay.

Kahit delikado, sinoong ni St. Vincent ang war zone. Pinuntahan niya ang Reyna at sinabing patalsikin mo na ang iyong Prime Minister na si Mazarin. Siya ang dahilan ng lahat ng kaguluhang ito. Pinuntahan din niya si Mazarin: “Your eminence, sacrifice yourself. Umalis ka sa bayang ito. Tulad ni Jonas, itapon mo ang sarili mo sa dagat at humupa ang bagyo.” Ganon ka tapang si San Vicente.

Siempre hindi ito nagustuhan ni Mazarin. Tinanggal nila si St. Vincent sa gabinete ng Reyna (tinawg itong Council of Conscience). Ganon talaga ang kahihinatnan ng lahat ng mga propeta. Tulad ni Jesus at Juan Bautista.

3. Si San Vicente Ngayon

Kung buhay si San Vicente ngayon, paano niya hahamunin ang mga maykapangyarihan? Tayo – mga San Vicente sa bagong panahon – ano ang sasabihin natin sa mga nanunungkulan?

Tinanong ko rin ang aking sarili. Ito ang nais kong sabihan sa ating Pangulo ngayon. Hindi naman ako si San Vicente at wala akong access sa palasyo, pero sasabihin ko na rin.  

a. Mahal na Pangulo, sa aming pamimigay ng relief nitong nakaraang anim na buwan, mas dumarami na ngayon ang namamalimos sa daan. Hindi nakakarating sa kanila ang ayuda kahit ilang bilyon man ang binibilang ninyo sa DSWD report. Marami po sa kanila ay wala sa listahan doon. Sinabi ninyo noong umpisa, marami tayong pagkain. Walang magugutom sa panahon ng pandemia. Nasa daan na po sila ngayon, humahabol sa kahit sino mang tumitigil na sasakyan. May placard silang dala-dala: “pangkain lang po” ang nakasulat. Umaasa at naghihintay. Mr. President, may hinihintay pa ba sila? O suko ka na?

b. Mr. President, it is the height of duplicity and double talk when you tell the United Nations that you protect human rights in the Philippines. Do you not remember that you once said “forget human rights… papatayin ko kayong lahat.” You are successful, Mr. President. Your police admitted in their reports around 6000 deaths in police operations. The rest of the 30,000 are “deaths under investigation” (DUI); and no investigation is in sight. But this is the problem, Mr. President. The poor drug users (addict) or pushers (tulak) have been brutally killed like animals. The big fish and suppliers were protected and made to escape. Where is your friend Peter Lim? It is not your detractors who “weaponize human rights” as you told the United Nations. No, it is you who “weaponize the law” to kill them.

c. Mahal ng Pangulo, sinabi mo minsan “I hate corruption”. Pero nakiki-kontsaba ka sa mga nahatulang nahatulang mandarambong sa ating bayan – ang pamilyang Marcos, Estrada at Arroyo. Supporter mo sila ngayon. Ang pera nila ang siyang nagloklok sa iyo sa kapangyarihan. Kaya nga marami sa inyong desisyon ngayon ay “pay back” sa mga utang noon. Ito lang ang napapansin ko. Kapag kalaban mo, tanggal agad sa posisyon, o sampahan kaagad ng kaso. “Dura lex sed lex”, sabi ng mga abogado ninyo. Pero kapag kakampi ninyo, sibak kunwari pero inililipat lang pala ng trabaho. “We should be compassionate. Tao lang din naman sila,” ang lusot ng mga alipores ninyo. Nasaan na si Sinas at ang kanyang mananita, hindi ba na promote pa? Anong ginawa kay Duque at ang PhilHealth scan? Nagkalimutan na bas a 15 billion na nakuha? Sa laki ng perang yon, hindi pwedeng ma-approve kung walang “say” ang pinuno. Tama nga po kayo doon sa African proverb na na-quote din ninyo sa inyong speech sa UN: “When elephants fight, it is the grass that gets trampled flat.” But in the Philippines, the elephants do not just fight; most often they play with power among themselves at the expense of the poor grasses below.

d.  In front of the UN body, you boldly proclaimed that the Philippines support the Paris Agreement on climate change. Pero, mahal na Pangulo, ayaw mo nito noon di ba? Tinawag mo ito na “stupid, crazy and absurd”. Sabagay pwede namang magbago ang isip. Pero iba ang pirma at salita; iba rin ang gawa. Ano ang nangyayari sa mga katutubo na nagbabantay lamang sa kanilang angking lupa at kalikasan? Bakit sila pinapatay at binubomhan? Bakit bukas na naman ang mga pinasarang coal plants at minahan? Bakit tuloy pa rin ang Kaliwa Dam? Hindi ko na babanggitin ang dolomite sa Manila Bay. Parang naanod na kasi sa malakas na ulan kagabi. Seryoso ba talaga tayo sa climate change or “char-char” lang?

e. In the end, Mr. President, you played with the world rhetoric on terrorism. You boasted and displayed your Anti-Terrorism Act for the whole world to see. For them, the rhetoric looks fine. But for many of us tremble in fear. Because any one of us can be tagged as “terrorist”, communist or rebel even as I speak tonight. But let me ask a deeper question. Just last month, Indang Susukan – the leader of Abu Sayyaf and the greatest terrorist of all – was seen with Nur Misuari in your own city Davao. He boarded with Misuari from Jolo in a plane which you also used to ride before. Who invited him to Davao? The news reported that Inday Sarah know of his presence. How can he go freely in your city? How can your trusted Special Envoy Misuari harbor and broker a deal with a terrorist? This all I can say: your speech in the UN is a wanton display of duplicity, double-talk and hypocrisy?

Mahal na Pangulo, napapansin ko rin na parang pagod na pagod na po kayo. Baka gusto nyo nang magpahinga. Pwede po naman. Huwag mo na kaming alalahanin. OK lang po kami. Alang-alang na po sa inyong sarili. Alang-alang na rin po sa ating bayan.

Sa diwa ni San Vicente, ipinagdarasal namin kayo.

Daniel Franklin E. Pilario, CM
St. Vincent School of Theology
Adamson University
danielfranklinpilario@yahoo.com
09.25.2020